Windows 98
System w dużej mierze opiera się na Windows 95, ale zawiera poprawioną (lub dodaną) obsługę standardów takich jak USB, MMX i AGP. Windows 98 obsługuje system plików FAT32, wprowadzony już w wersji 95 OSR2. Dodano obsługę wielu monitorów, WebTV. Dodatkową nowością jest większe zintegrowanie przeglądarki internetowej Internet Explorer z interfejsem użytkownika, tzn. Active Desktop. Microsoft po raz pierwszy dla Windows 98 udostępnił darmową usługę Windows Update, służącą do aktualizacji systemu. We wrześniu 2013 system Microsoft Windows 98 był zainstalowany na mniej niż 0,01% komputerów na świecie. Dla podobnego okresu dane dla Polski nie były dostępne, co oznacza, że udział systemu Windows 98 na polskim rynku wynosił mniej niż 0,1%.
Windows 98 SE
System Windows 98 SE (Second Edition, czyli druga edycja) ukazał się 10 czerwca 1999. Dodano m.in. nową wersję Internet Explorer, program NetMeeting, możliwość współużytkowania jednego połączenia internetowego (Internet Connection Sharing), obsługę napędów DVD-ROM i funkcję wielu użytkowników. Microsoft planował zakończenie wsparcia technicznego dla Windows 98 SE na 6 stycznia 2004 r., jednak popularność systemu i akcje protestacyjne użytkowników zadecydowały o przedłużeniu wsparcia do 11 lipca 2006 r. Równocześnie zakończono wsparcie dla Windows Me.
Darmowa aktualizacja Windows 98 do 98 SE
Podobnie jak w przypadku wcześniejszych wersji Microsoft ustalił, że aktualizacja systemu będzie odpłatna. Jej cena w Stanach Zjednoczonych miała wynosić 20 $, jednakże brytyjski oddział Microsoftu początkowo ogłosił, że będzie rozprowadzał wśród zarejestrowanych użytkowników aktualizację za darmo i faktycznie tak czynił, nie pobierając nawet opłat za przesyłkę. Po nagłośnieniu tej sprawy w angielskich czasopismach, brytyjska strona Microsoftu została 6 lipca 1999 r. zmieniona i podawała łączny koszt aktualizacji i przesyłki w wysokości 16,82 funta[4]. Niewykluczone, ze inne oddziały Microsoftu też rozprowadzały aktualizację w podobny sposób. Po zakończeniu wsparcia dla Windows 98 jego użytkownicy mogli zaktualizować system do wersji SE za darmo (ewentualnie opłacając koszty przesyłki pocztowej), jeśli byli użytkownikami zarejestrowanymi i złożyli wniosek o przysłanie wersji Windows 98 SE Uaktualnienie. Informację tę rozpowszechniali między sobą sami użytkownicy[6][7]. Decyzję o udostępnieniu aktualizacji za darmo prawdopodobnie podejmowały lokalne oddziały Microsoftu, aby upłynnić zalegające zapasy nośników z aktualizacją, jednak na stronach Microsoftu brak śladu komunikatu o prowadzeniu takiej akcji.
Niebieski ekran na targach COMDEX
W trakcie prezentacji Windows 98 na targach COMDEX (kwiecień 1998), na ekranie komputera pokazał się niebieski ekran[9] – wyjątek krytyczny powodujący natychmiastowe zaprzestanie pracy systemu Windows. Bill Gates humorystycznie zauważył "Zdaje się, że to właśnie dlatego jeszcze nie wypuściliśmy Windows 98 na rynek.", a do dalszej prezentacji użyto innego komputera. Krótki filmik z tej premiery był przez dłuższy czas przedmiotem drwin przeciwników Microsoftu.
Windows 2000
Jest to kolejny system operacyjny należący do rodziny Windows NT. Został wydany 17 lutego 2000 roku. Jego następcami są Windows XP, wydany w październiku 2001 roku, oraz Windows Server 2003, wydany w kwietniu 2003 roku. Windows 2000 jest klasyfikowany jako system operacyjny o jądrze hybrydowym. Powstały cztery edycje systemu operacyjnego Windows 2000: Professional, Server, Advanced Server, i Datacenter Server. Ponadto Microsoft wydał także wersję Advanced Server Limited Edition i Datacenter Server Limited Edition, które zostały wprowadzone na rynek w 2001 roku i obsługiwały 64-bitowe mikroprocesory Intel Itanium. Mimo, że poszczególne edycje systemu operacyjnego Windows 2000 są przeznaczone dla różnych rynków docelowych, wszystkie dzielą zestaw najważniejszych funkcjonalności, włączając w to wiele narzędzi systemowych, takich jak Microsoft Management Console i aplikacje standardowe systemu administracji. Wsparcie dla osób niepełnosprawnych w Windows NT 4.0 zostało poprawione poprzez wprowadzenie wielu technologii asystujących. Dodano również obsługę różnych języków i lokalizacji. Wszystkie wersje tego systemu operacyjnego obsługują system plików Windows NT, NTFS 3.0[1], z możliwością szyfrowania plików, jak również zwykłe i dynamiczne zarządzanie dyskami. Rodzina Windows 2000 posiada dodatkową funkcjonalność, włączając w to usługę Active Directory (hierarchiczny szkielet zasobów), Rozproszony system plików (umożliwiający współdzielenie plików) i woluminy dyskowe z redundancją do korekcji błędów. Windows 2000 może być instalowany i dystrybuowany na komputerach korporacyjnych w sposób nadzorowany lub nienadzorowany. Instalacja nienadzorowana polega na użyciu plików odpowiedzi do wypełnienia informacji o instalacji. Może do tego posłużyć płyta startowa przygotowana przy użyciu Microsoft System Management Server, poprzez narzędzie System Preparation Tool. W czasie premiery systemu Microsoft reklamował Windows 2000 jako najbezpieczniejszą wersję systemu Windows dotąd wydaną, jednakże system ten stał się później celem ataków wielu wysoce profilowanych wirusów, takich jak Code Red i Nimda. Od wejścia Windows 2000 na rynek, niemal co miesiąc, pojawiały się zestawy łatek, mające poprawić bezpieczeństwo systemu, tak aż do 13 czerwca 2010. Posiada możliwość pracy z systemem plików NTFS i FAT32, lepsze zabezpieczenia logowania, prawa dostępu do plików i ich szyfrowanie i kompresowanie (tylko NTFS), przydział pamięci dyskowej dla użytkowników, obsługi większości urządzeń cyfrowych. Windows 2000 jest pierwszym systemem z serii NT obsługujący technologię USB i IrDA. Na komputerach pracujących pod kontrolą tego systemu możliwe jest uruchamianie aplikacji napisanych dla DOS i Windows 3.x. Windows 2000 jest ostatnim pozbawionym konieczności aktywacji wydaniem systemu Windows z linii NT. Do Windows 2000 wraz z Service Packiem 4 zostały dołączone Aktualizacje automatyczne zaimplementowane w systemie Windows Millenium Edition.
Architektura
Windows 2000 jest systemem wysoce modularnym, składającym się z dwóch warstw: przestrzeni użytkownika i przestrzeni jądra. Programy użytkownika działają w przestrzeni użytkownika. Mają one dostęp wyłącznie do niektórych zasobów systemowych, podczas gdy w trybie jądra dostęp do pamięci systemowej i urządzeń zewnętrznych jest nieograniczony. Aplikacje działające w trybie użytkownika otrzymują dostęp do zasobów systemowych poprzez egzekutora, działającego w trybie jądra.
Przestrzeń użytkownika
Przestrzeń użytkownika w Windows 2000 składa się z podsystemów zdolnych do wydawania zamówień wejścia/wyjścia do odpowiednich sterowników trybu jądra poprzez menedżera wejścia/wyjścia. Warstwa użytkownika Windows 2000 składa się z dwóch podsystemów: podsystemu środowiska i podsystemu integralności. Podsystem środowiska jest przeznaczony do uruchamiania aplikacji napisanych dla wielu różnych typów systemów operacyjnych. Aplikacje te działają jednakże z niższym priorytetem, niż procesy trybu jądra. Wyróżniamy trzy główne środowiska:
Podsystem integralności zajmuje się specyficznymi funkcjami systemu operacyjnego w imieniu podsystemu środowiska. Składa się z podsystemu bezpieczeństwa (który udostępnia lub blokuje dostęp, oraz obsługuje logowanie), usługi stacji roboczej (umożliwia otrzymanie dostępu do sieci) oraz usługi serwera (umożliwia udostępnianie usług sieciowych)
Wady systemu
Niektóre programy napisane dla serii Windows 9x (zwłaszcza gry) nie współpracują z systemem 2000. Problem ten zazwyczaj udaje się rozwiązać poprzez instalację najnowszych uaktualnień systemu (takich jak Service Pack) oraz rozszerzeń (jak DirectX czy OpenGL).
Języki i lokalizacja
Windows 2000 obsługiwał różne języki, nie tylko angielski. Języki obsługiwane: arabski, armeński, bałtyckie, języki środkowoeuropejskie, gruziński, grecki, hebrajski, hindi, japoński, koreański, chiński, tajski, turecki, wietnamski i języki zachodnioeuropejskie[7]. Jest też obsługa różnych lokalnych języków, listę ich można znaleźć na stronie Microsoftu
Obsługa gier
Windows 2000 zawierał wersje DirectX 7.0, powszechnie używanym przez deweloperów od gier w Windowsie 98[8]. Ostatnia wspierana wersja DirectX w Windows 2000 to DirectX 9.0c (Shader Model 3.0), ta sama wersja, która jest wprowadzona do Windows XP Service Pack 2.[9] Dzięki temu większość gier napisana na aktualne wersje DirectX mogą być uruchomione na Windows 2000, dla porównania Windows NT 4.0 zapewniał obsługę DirectX 3.0.
Edycje
Wersja polska
Windows 2000 Professional i Server są dostępne zarówno po polsku jak i po angielsku, ale za to Windows 2000 Advanced Server i Datacenter Server są dostępne tylko po angielsku, włączając w to Limited Edition.
Następcy Windows 2000
Następcą Windows 2000 Professional jest Windows XP, a bezpośrednim następcą wersji serwerowych jest Windows Server 2003
Windows ME
Windows Me a poprzednie Windows
Windows Me to kontynuacja linii 95/98. Zmiany w stosunku do poprzednich wersji Windows polegają m.in. na dołączeniu programu Internet Explorer i Outlook Express w wersji 5.5 oraz pakietu Windows Media, w którego skład wchodzą: Windows Media Player 7 (wmplayer.exe), Windows Movie Maker (moviemk.exe) i Windows DVD Player (dvdplay.exe). Wraz z tymi programami użytkownik otrzymywał przewodniki po dodatku Windows Media (stworzone w technologii HTA), dostępne przez łatwe w obsłudze Centrum pomocy i obsługi technicznej (helpctr.exe dostępnym w menu Start lub jako lokacja hcp:/// w przeglądarce Internet Explorer). Większość tych programów można było ściągnąć za darmo z Internetu. W systemie duży nacisk położono na wygodę i łatwość obsługi systemu, lecz często z miernym rezultatem.
Zmiany
Największą i najbardziej kontrowersyjną zmianą w stosunku do poprzednich wersji było ukrycie dostępu do DOS-u w trybie rzeczywistym (brak opcji „Tylko wiersz poleceń” w menu startowym). Dopiero za pomocą nieoficjalnych łatek dostępnych w Internecie można było przywrócić ten dostęp. Miało to świadczyć o dojrzewaniu systemu Windows, uważanego przez wielu sceptyków za prymitywną nakładkę graficzną na system DOS i jednocześnie scalić system. System nie oferował zaawansowanych narzędzi administracyjnych (w porównaniu z Windows 2000). Zaopatrzono go natomiast w mechanizm SSDP (Universal Plug and Play), nieobecny w poprzednich wersjach (w którym szybko odkryto luki w zabezpieczeniach) i nie instalowany podczas domyślnej instalacji (pliki ssdpsrv.exe i upnp.dll). Nowy system odziedziczył po Windows 98 program Windows Update, lecz rozszerzono go o przydatną dla początkujących użytkowników funkcję – Aktualizacje Automatyczne (pliki wupdmgr.exe, wuauboot.exe, wuauclt.exe, wuaures.dll i wuaucpl.cpl). W Panelu Sterowania pojawiła się ikona ustawień aktualizacji, gdzie użytkownik wybierał czy aktualizacje krytyczne mają być pobierane w tle. Domyślne ustawienie to „włącz Aktualizacje Automatyczne”. Rozwiązanie miało zwiększyć bezpieczeństwo systemu, lecz producent z biegiem czasu wydawał coraz mniej aktualizacji dla Windows Me. Funkcja Aktualizacji automatycznych została wprowadzona do systemu Windows XP i dodana do systemu Windows 2000 wraz z Service Packiem. Rozszerzono także obsługę skanerów i aparatów fotograficznych, uporządkowaną w systemie Windows 2000. Odtąd można było eksplorować zawartość aparatu cyfrowego i pobierać z niego obrazy, domyślnie zapisywane w folderze Moje obrazy. Obsługa aparatów była realizowana przez model sterownika WIA – Windows Image Acquisition, zaprojektowanego dla Windows Me. Rozwiązanie to zostało zastąpione bardziej uniwersalnym mechanizmem PTP – Picture Transfer Protocol, zaimplementowanym w Windows XP. Co ciekawe, już Windows Me oferował interfejs okienek z pytaniem typu „Co chcesz zrobić?”. Pojawiało się ono właśnie przy podpięciu aparatu cyfrowego i umożliwiało wybór między Kreatorem pobierania zdjęć, programem Kodak Imaging (obecnym w Windows Me programie do obróbki zdjęć – bardzo ubogim w funkcje) i ewentualnie innymi zainstalowanymi programami. Podobny interfejs został rozwinięty na dobre dopiero podczas prac nad Windows XP. Podczas początków pracy z Me użytkownik może zauważyć mechanizm personalizacji Menu Start, w którym rzadziej używane programy zostają ukrywane. Eksplorator Windows udostępniał od teraz opcję kompresowania plików znana pod nazwą Foldery Skompresowane (zipfldr.dll). W mechanizmie tym wykryto błędy stabilności i krytyczną lukę bezpieczeństwa (załataną). Nowy system zawierał także nowy mechanizm zarządzania energią – narzędzie Rozwiązywania problemów z zarządzaniem energią (pmres.exe). Jedną z wad systemu Windows Me, była ograniczona obsługa kont użytkowników, brak grup użytkowników takich jak administratorzy i z ograniczeniami (funkcja wprowadzona już w Windows 2000), można było jedynie narzędziami administracyjnymi tworzyć typy kont i hasła do nich, lecz specjalnych uprawnień to nie dawało.
Opinie krytyków
Mimo kilku innowacji, m.in. mechanizmu przywracania stanu systemu, krytycy, podobnie jak w przypadku poprzednika (Windows 98), uznali Me za niewielkie uaktualnienie, będące posunięciem marketingowym. Największym jednak mankamentem tego systemu operacyjnego była jego wysoka niestabilność działania, co było wynikiem jego hybrydowej budowy (tak samo jak jego poprzedników) i zaimplementowania wielu multimedialnych funkcji, które nie były do końca dopracowane.
Nowe opcje
Millennium to także pierwszy system Microsoftu posiadający opcję Przywracanie systemu, dzięki czemu system można było odtworzyć do poprzedniego stanu. Mechanizm ten tworzył punkty kontrolne systemu, zawierające kopię zapasową niektórych plików systemu. Kopie były zapisywane w katalogu C:\_RESTORE. Niektórzy użytkownicy narzekali na „znikające” miejsce na dysku, zajmowane przez te pliki. Zdarzało się też, że pliki w folderze _RESTORE były rozpoznawane przez oprogramowanie antywirusowe jako wirusy. Pakiet Panda Antivirus oferował w związku z tym wykluczenie z przeszukiwania tego folderu. Millennium to także ostatni system Windows, który w ogóle nie wymaga aktywacji.
Następcy
Windows Millennium Edition był ostatnim systemem operacyjnym Windows z rodziny 9x i nie ma bezpośredniego następcy opartego na tej architekturze. Kolejny system operacyjny przeznaczony dla domowych użytkowników to Windows XP Home Edition – pierwszy system dla użytkowników domowych oparty na jądrze Windows NT, uznawany przez producenta jako oficjalny następca Windows Me.
Zakończenie udzielania pomocy technicznej
11 lipca 2006 oficjalnie zakończono udzielania wsparcia technicznego dla tego systemu wraz z Windows 98 SE[4]. Oznacza to, że niedostępna stała się pomoc telefoniczna oraz w przyszłości nie zostaną opublikowane żadne aktualizacje krytyczne, nawet w wypadku wykrycia bardzo poważnej, nowej luki w bezpieczeństwie. Producent zalecał aktualizację systemu do wersji Windows XP (któremu także zakończyło się wsparcie 8 kwietnia 2014). Strona domowa systemu w wersji angielskiej przekierowuje do bazy pomocy technicznej, lub strony głównej Windows.